Rzekomy pomór drobiu (ND) – potwierdzone pierwsze ognisko w stadzie wielkotowarowym w Wielkopolsce w 2025 roku
HODOWCO !!! CHROŃ SWOJE GOSPODARSTWO PRZED RZEKOMYM POMOREM DROBIU !!! STOSUJ BIOASEKURACJĘ !!!
Powiatowy Lekarz Weterynarii w Gostyniu informuje o potwierdzeniu PIERWSZEGO ogniska RZEKOMEGO POMORU DROBIU (ND) w stadzie wielkotowarowym w WIELKOPOLSCE w 2025 roku.
Ognisko zostało potwierdzone dnia 17.10.2025 roku w powiecie wolsztyńskim, gminie Wolsztyn, miejscowości Świętno w stadzie wielkotowarowym – kura rzeźna w ilości 294 940 sztuk.
Powiatowy Lekarz Weterynarii w Gostyniu informuje, iż w związku z wystąpieniem rzekomego pomoru drobiu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w gospodarstwach utrzymujących drób obowiązują zakazy i nakazy zawarte w Rozporządzeniu Ministra i Rozwoje Wsi z dnia 25 kwietnia 2025 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem rzekomego pomoru drobiu:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp…
RZEKOMY POMÓR DROBIU (ang. Newcastle disease, ND)
Nd stanowi ogólnoświatowy problem dla branży drobiarskiej, powodując ogromne straty ekonomiczne w chowie i hodowli drobiu, co przekłada się na produkcję jaj i mięsa drobiowego. ND jest wysoce zakaźną chorobą ptaków wywoływaną przez Orthoavulovirus javaense (OAV-J) a jego zjadliwe szczepy podlegają obowiązkowi zwalczania. Wirus choroby Newcastle wcześniej klasyfikowany był jako paramyksowirus ptaków serotypu 1 (ang. avian paramyxovirus serotype 1, APMV-1). Jest to wirus RNA, który należy do rodzaju Orthoavulavirus z rodziny Paramyxoviridae
CZYNNIK ETIOLOGICZNY
Wirus rzekomego pomoru drobiu wykazuje dużą przeżywalność w środowisku (zwłaszcza w kałomoczu), nawet przez okres kilku tygodni. Wirus ten jest oporny na wilgoć, wysychanie oraz gnicie. Wirus jest inaktywowany przez formalinę, środki fenolowei utleniające (np. Virkon®), chlorheksydynę oraz podchloryn sodu (6%).
GATUNKI WRAŻLIWE
Na zakażenie wirusem rzekomego pomoru drobiu wrażliwe są zarówno ptaki gospodarskie, domowe, jak i dzikie. Najbardziej wrażliwe są w szczególności ptaki z gatunku KURA DOMOWA(Gallus gallus).
U INDYKÓW z reguły nie dochodzi do rozwoju ciężkich objawów klinicznych choroby.
Wrażliwe na zakażenie są również STRUSIE oraz GOŁĘBIE.
PTAKI WODNE, z rzędu Anseriformes, mogą być zakażone podklinicznie i w ten sposób przyczyniać się do transmisji wirusa. Na ND chorują także PTAKI ŁOWNE (bażanty, kuropatwy, przepiórki) oraz PTAKI DOMOWE (kanarki, papugi).
Ptaki wolno żyjące również chorują na rzekomy pomór drobiu – znane są przypadki zachorowań wśród wron oraz kruków.
CHOROBA U GOŁĘBI
U GOŁĘBI rzekomy pomór drobiu nazywany jest paramyksowirozą (potocznie „kręćkiem”).W populacji tych ptaków występuje wariant gołębi (ang. Pigeon paramyxovirus serotype 1, PPMV-1), który jest mało podatny na adaptację do tkanek kur. Gołębie są także wrażliwe na zakażenie wariantem APMV-1. Zakażając się, stają się wektorem wirusa i tym samym mogą potencjalnie stanowić zagrożenie dla zdrowia stad kur.Wobec powyższego, nadzór nad ND musi również uwzględniać obecność gołębi.
STATUS PRAWNY
Zgodnie z klasyfikacją chorób zakaźnych w UE, na mocy rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2018/1882, rzekomy pomór drobiu jest chorobą kategorii A+D+E.Rzekomy pomór drobiu jest wymieniony w załączniku nr 2 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r.
o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Oznacza to, że jest to jednostka chorobowa, która podlega obowiązkowemu zwalczaniu i wszystkie państwa członkowskie UE zobowiązane są do podjęcia natychmiastowych środków mających na celu likwidację ognisk tej choroby.
DROGI TRANSMISJI WIRUSA
Zakażone ptaki wydalają wirusa z wydychanym powietrzem, wydzieliną z dróg oddechowych oraz kałomoczem. Materiał genetyczny wirusa stwierdzany jest także w tuszkach oraz jajach złożonych
w trakcie ostrej fazy zakażenia szczepami wysoce zjadliwymi. Główne drogi transmisji wirusa to przede wszystkim przemieszczenia:
- zakażonych ptaków (zwłaszcza w kontekście organizowanych pokazów i wystaw),
- produktów drobiowych,
- ludzi oraz skażonego sprzętu stosowanego do obsługi gospodarstw.
OBJAWY KLINICZNE
Okres inkubacji choroby wynosi od 2 do 15 dni (średnio 5-6 dni), u niektórych gatunków nawet powyżej 20 dni. Mając na uwadze powyższe dane, Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt (WOAH) podaje, że okres inkubacji dla ND wynosi 21 dni. Obserwowane objawy kliniczne zależą od patotypu wirusa, gatunku i wieku ptaka, koinfekcji, warunków środowiskowych oraz statusu immunologicznego zwierzęcia. Co do zasady, w przebiegu ND, obserwuje się następujące objawy kliniczne:
- sapanie, kaszel, kichanie i rzężenie;
- drżenia mięśni, paraliż skrzydeł i kończyn dolnych, nienaturalnie skręcona szyja
(torticollis);
- biegunka (często zielonkawa).
Co ważne, u kur niosek choroba manifestuje się inaczej niż w stadach brojlerów kurzych. U tej grupy produkcyjnej obserwuje się przede wszystkim spadek nieśności oraz nieprawidłowości w budowie jaj (nietypowy kształt, odbarwienie skorup, a także tzw. „lanie jaj”, czyli składanie jaj bez skorup).
DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA
W diagnostyce różnicowej u drobiu należy uwzględnić następujące jednostki chorobowe:
- Wysoce zjadliwa grypa ptaków (HPAI),
- Zakaźne zapalenie oskrzeli kur (IB),
- Zakaźne zapalenie krtani i tchawicy (ILT),
- Zakażenie Mycoplasma sp. oraz Pasteurella multocida,
- Aspergiloza.
PROFILAKTYKA
SZCZEPIENIA (IMMUNOPROFILAKTYKA):
- Zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem, szczepienia przeciwko ND są obowiązkowe, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 25 kwietnia 2025 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem rzekomego pomoru drobiu.
- Na rynku dostępnych jest 40 preparatów.
- Zgodnie z zasadami sztuki lekarsko-weterynaryjnej program immunoprofilaktyki jest układany przez lekarza weterynarii, specjalistę w dziedzinie awiopatologii, z uwzględnieniem analizy ryzyka wystąpienia ND oraz dostępności szczepionek.
Powiatowy Lekarz Weterynarii w Gostyniu informuje, iż szczegółowe informacje na temat rzekomego pomoru drobiu znajdują się pod linkiem:
